افزایش حقوق و دستمزد افراد تابع حقوق کار از قدیم محل تقابل اندیشه‌های متفاوت بوده است. در چند سال اخیر و وجود میانگین تورم 40 درصدی، این موضوع حساسیت بیشتری پیدا کرده است. اخیرا یک نماینده مجلس مدعی شده است افزایش 57 درصدی حقوق در سال 1401، موجب افزایش 14 درصدی اشتغال و کاهش 8 درصدی مقرری بگیران بیکاری شده است. اما آیا این ادعا درست است؟
روز شنبه مورخ 08/02/1403، اظهارات میثم ظهوریان نماینده مردم مشهد در مجلس شورای اسلامی با تیتر «وقتی عبدالملکی دستمزد را ۵۷ درصد بالا برد/ اتفاقا اشتغال در کشور ۱۴ درصد رشد پیدا کرد و میزان بیکاری ۸ درصد کم شد»، در بعضی از رسانه‌های کشور منتشر شد.
میثم ظهوریان با تأکید بر موجود بودن آمار و ارقام وضعیت اشتغال در سال‌های 1400 و 1401 گفت: بعضی از افراد ادعا می‌کنند، به دنبال افزایش 57 درصدی حقوق و دستمزد کارگران در سال 1401، 20 درصد از کارگران اخراج شدند؛ اما این دروغ است، زیرا آمار و ارقام رسمی آن را تأیید نمی‌کند.
وی ادامه داد: افزایش 57 درصدی حقوق دستمزد، نه تنها موجب اخراج کارگران نشد، بلکه بر اساس آمار این مسئله افزایش 14 درصدی افراد تحت پوشش بیمه تأمین‌اجتماعی و کاهش 8 درصدی، مقرری بگیران بیمه بیکاری را به دنبال داشت.
در همین رابطه، اکومتر جهت صحت‌سنجی اظهارات این نماینده مجلس، به بررسی گزارش‌های مربوط به وضعیت نیروی کار و اشتغال وزارت کار و مرکز آمار ایران، می‌پردازد.
روایت وزارت کار و مرکز آمار از وضعیت نیروی کار
بر اساس داده‌های آماری مرکز برنامه‌ریزی و اطلاعات راهبردی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، تعداد افراد تحت پوشش سازمان تأمین اجتماعی و مقرری‌بگیران بیمه بیکاری در پایان سال 1401 نسبت به سال 1400، به شرح زیر است.
همچنین بر اساس داده‌های مرکز آمار ایران وضعیت تعداد شاغلان و بیکاران در سال‌های 1400 و 1401 به شرح زیر گزارش شده است.
مرور چند نکته مهم
- تعداد افراد بیمه شده اصلی تأمین اجتماعی در سال 1401 نسبت به سال 1400 حدود 3 درصد افزایش داشته است.
- تعداد مقرری‌بگیران بیمه بیکاری در سال 1401 نسبت به سال 1400، 6 درصد کاهش داشته است.
- تعداد شاغلان در سال 1401 حدود 1 درصد نسبت به سال قبل از آن افزایش داشته است.
- تعداد بیکاران در سال 1401 حدود 1 درصد نسبت به سال 1400، کاهش داشته است.
نتیجه‌گیری
بر اساس آنچه گفته شد، فارغ از درستی یا نادرستی روش محاسبه و نتیجه‌گیری در خصوص افرایش اشتغال توسط این نماینده مجلس، ادعای مطرح شده از سوی میثم ظهوریان در مورد افزایش 14 درصدی بیمه‌شدگان تأمین اجتماعی و کاهش 8 مقرری بگیران بیمه بیکاری، نادرست است.
لازم به توضیح است، آمار‌های منتشر شده در خصوص نیروی کار و وضعیت اشتغال در سال‌های 1400 و 1401، اخراج 20 درصدی کارگران را نیز تأیید نمی‌کند؛ به بیان دیگر، تغییرات نرخ بیکاری و اشتغال، صرفا وابسته به تغییر حقوق و دستمزد نبوده و عوامل متعددی در این باره تأثیر‌گذار هستند.
