در ماههای اخیر بسیاری از خبرگزاریهای مطرح دولتی اخباری را منتشر کردهاند که در آن به مشکلات کشورهای اروپایی در حوزه انرژی اشاره شده است. در بخشی از این گزارشها به این موضوع اشاره شده که برخی از مردم اروپا مجبور شدهاند در منزل لباسهای گرم پوشیده و دستگاههای گرمایشی خود را خاموش کنند.
البته بسیاری از کاربران ایرانی در فضای مجازی معتقدند که این دست از اخبار به جهت فریب افکار عمومی و سیاهنمایی علیه کشورهای دیگر انجام میشود تا مردم نسبت به وضعیت نابسامان اقتصادی کشور احساس نارضایتی کمتری کنند. به همین دلیل اکومتر سعی دارد این خبر را بررسی کرده و سپس توضیح دهد که چرا شرایط مصرف انرژی در ایران و اروپا متفاوت است.
در متن خبر منتشر شده آمده است:
«رسانه مجارستانی با استناد به نظرسنجی اندیشکده Szazadveg گزارش داد که بیش از یکچهارم اروپاییها در گرمکردن خانههای خود و پرداخت بدهی برای مسکن و خدمات آب و برق با مشکل مواجه هستند. بر اساس این نظرسنجی که پروژه اروپا نامگذاری شده است، 26 درصد از ساکنان اتحادیه اروپا، یا تقریباً 100 میلیون نفر، قادر به گرمکردن مناسب خانههای خود نیستند. به نظر میرسد یونانیها بدترین آسیب را دیدهاند، بهطوریکه 56 درصد از جمعیت با مشکل گرمایش مواجه هستند. »
طبق این نظرسنجی، قبوض گرمایشی بسیار گرانتر از سال 2021 شده است. نویسندگان خاطرنشان کردند که در سال 2021، بر اساس دادههای آژانس آمار رسمی اروپا یورواستات، تنها 6.9 درصد از خانوارهای اروپایی (حدود 29.9 میلیون نفر) قادر به گرمکردن کافی نبودند و 6.4 درصد با پرداخت صورتحسابها مشکل داشتند.
این نظرسنجی بین 38000 بزرگسال اروپایی که به طور تصادفی انتخاب شده بودند بین 13 اکتبر تا 7 دسامبر 2022 انجام شد. این تحقیق اتحادیه اروپا، بریتانیا، نروژ، سوئیس، مولداوی، آلبانی، کوزوو، مقدونیه شمالی، مونتهنگرو، صربستان، بلغارستان، بوسنی و هرزگوین را پوشش داد.
آیا خبر مربوط به مشکلات برخی از شهروندان اروپایی در مورد گرانی انرژی درست است؟
منبع این خبر که اولینبار توسط راشاتودی منتشر شده است بنیاد Századvég به معنای «پایان قرن بوده» است؛ این مؤسسه در کشور مجارستان فعالیت کرده و اقدام به تهیه آمار و گزارشهای رسمی در زمینه اقتصاد، سیاست و … میکند. بر اساس اطلاعات منتشر شده در وبگاه این بنیاد، مأموریت Századvég کمک به حل مسائل راهبردی مجارستان و اروپا از طریق آموزش، جمعآوری اطلاعات است.
باتوجهبه اینکه بازنشر این گزارش از طریق خبرگزاری راشاتودی صورتگرفته است؛ شاید این احتمال وجود داشته باشد که این رسانه متعلق به روسیه سعی در بزرگنمایی بحران انرژی و تورم در اروپا دارد و نمیتوان به اطلاعات منتشر شده توسط این مؤسسه و نظرسنجی انجام شده اطمینان حاصل کرد؛ بااینوجود بررسی برخی دیگر از منابع خبری اروپایی نشان میدهد که خبر منتشر شده توسط راشاتودی تا حد زیادی درست است.
خبرگزاری فرانسه: افزایش قیمت انرژی و مواد غذایی شهروندان را آزار میدهد!
بنا بر گزارش منتشر شده توسط rFi (خبرگزاری/رادیو عمومی فرانسه)، «از هر چهار اروپایی یک نفر از مشکلات مالی رنج می برد»؛ در این گزارش که بر اساس نظرسنجی یک سازمان غیردولتی فرانسوی (Secours Populaire) منتشر شده است؛ از هر چهار نفر در شش کشور اروپایی، یک نفر میگوید که در وضعیت مالی نامطمئنی قرار دارد که آنها را مجبور به دست کشیدن از برخی نیازهای خود – مانند گرم کردن خانه یا خوردن وعدههای غذایی کرده است.
بر اساس این گزارش 62 درصد از اروپاییهای مورد بررسی سفرهای تفریحی خود را کاهش داده و 47 درصد از آنها از گرمکردن خانههای خود بهصورت کامل صرفنظر کردهاند؛ نکته عجیب آنکه 29 درصد از شرکتکنندگان در این نظرسنجی نیز گفتند که وقتی گرسنه بودند یک وعده غذایی را حذف کردند.
نمودار منتشر شده توسط Secours Populaire که در آن از شهروندان پرسیده شده، به چه میزان درباره قرار گرفتن در یک موقعیت مخاطرهامیز نگرانی دارند.
سوال:آیا گمان میکنید که در چند ماه آینده ریسک (بسیار مهم، نسبتاً مهم، نه خیلی مهم یا اصلاً مهمی) وجود دارد که شما را در یک موقعیت ناپایدار قرار دهد.
نرخ تورم در اروپا افزایشیافته است؟
بر اساس دادههای رسمی منتشر شده توسط آژانس آمار اتحادیه اروپا در ماههای پایانی سال 2022، قیمت مصرفکننده منطقه یورو در ماه سپتامبر به میزان 10 درصد افزایش یافت. تورم به دلیل افزایش شدید قیمت انرژی ناشی از جنگ روسیه با اوکراین، دورقمی شده است.
بهعنوانمثال بر اساس دادههای منتشر شده، تورم در هلند به بیش از 14 درصد افزایش یافت که بالاترین رقم از زمان جنگ جهانی دوم است، بر همین اساس بانک مرکزی اروپا سعی میکند با وجود نگرانیها در مورد رشد اقتصادی و تأثیر منفی آن بر اشتغال، به مبارزه با تورم ادامه دهد.
انگلستان نیز با بحران انرژی روبرو شده است
بر اساس گزارش روزنامه گاردین، بحران هزینه زندگی در انگلستان نیز به وقوع پیوسته است، بهطوریکه از هر چهار بزرگسال بریتانیایی یک نفر برای گرم نگهداشتن اتاق نشیمن خود تلاش میکند؛ نظرسنجی نشان میدهد که بسیاری از افراد استفاده از دوش و ماشین لباسشویی را کاهش داده و زودتر به رختخواب میروند تا با قبضهای انرژی بالا کنار بیایند.
در دادههای گردآوری شده توسط دفتر ملی آمار (ONS)، 63 درصد از بزرگسالان گزارش دادند که به دلیل افزایهزینههایای زندگی، از گاز و برق کمتری استفاده میکنند و 96 درصد از این بزرگسالان از گرمایش کمتر استفاده میکنند.
به گزارش گاردین وقتی از مردم پرسیده شد که در زمستان امسال چه اقدامی برای گرم نگهداشتن انجام دادهاند، 82 درصد از بزرگسالان گفتند که لباس یا پتو بیشتری اضافه میکنند، 46 درصد فقطاتاقهایی را گرم میکنند که استفاده میکنند، 31 درصد از گرمکن مایکروویو استفاده میکنند و 27 درصد زودتر به رختخواب میروند تا انرژی کمتری مصرف کنند.
پاسخدهندگان گفتند که آنها همچنین استفاده از خشککن و ماشین لباسشویی و استفاده کمتر از حمام یا دوش را کاهش دادهاند. این نظرسنجی از 4962 خانوار نشان میدهد که بریتانیاییها قربانی تورم شدهاند، زیرا قیمت همه چیز از غذا گرفته تا انرژی بهسرعت در حال افزایش است. ارقام ONS نشان میدهد که تورم در ماه نوامبر 2022 به 10.7 درصد رسید که اندکی از 11.1 درصد در اکتبر سال گذشته کاهشیافته است، اما همچنان بسیار بالاتر از نرخ 2 درصدی موردنظر بانک انگلستان است.
جمعبندی
بر اساس نظرسنجی بنیاد پژوهشی Századvég ، درصد از ساکنان اتحادیه اروپا، یا تقریباً 100 میلیون نفر، قادر به گرمکردن مناسب خانههای خود نیستند. بررسی منابع خبری متنوع در اروپا و همچنین مصاحبه با چند نفر از ایرانیان ساکن کشورهای آلمان، هلند نشان میدهد که برخی از مردم در این کشورها با مشکل گرمایش منازل خود مواجه شدهاند.
البته باید به این مسئله توجه کرد که الگوی مصرف انرژی در اروپا بسیار متفاوت از ایران بوده و شاید مسائل ایجاد شده برای این شهروندان اروپایی در دیگر کشورهای جهان بحران محسوب نشود؛ اما درهرصورت افزایش شدید قیمت انرژی و دیگر کالاها باعث شده هزینهها جاری افراد در اروپا افزایش یابد.
باتوجهبه اینکه چند نظرسنجی متفاوت توسط نهادهای خصوصی انجام پذیرفته است میتوان خبر منتشر شده در رسانههای فارسیزبان با تیتر «یکچهارم اروپاییها برای گرمکردن خانه خود مشکل دارند» را نیمه درست ارزیابی کرد. چرا که نمیتوان بر اساس نظرسنجی این شرکتها و سازمانهای خصوصی نتیجهگیری کاملی نسبت به شرایط شهروندان اروپایی داشت.
در پایان لازم است به این مسئله اشاره کنیم که بررسی این اخبار توسط اکومتر به معنای بزرگنمایی مشکلات دیگر کشورها و یا فراموشکردن مسائل گوناگون ایران نیست؛ بلکه باتوجهبه انتشار این خبر در فضای مجازی قصد داریم بهصورت دقیق و منصفانه صحت این اخبار و شایعات را مورد بررسی قرار دهیم.