به گزارش اکومتر، در ماههای اخیر افزایش قیمتها، کاهش قابلتوجه قدرت خرید کارگران و سایر افراد حقوقبگیر ذیل قانون کار را به دنبال داشته است. این مسئلهای بارها از سوی نمایندگان کارگری در شورای عالی کار نیز مطرح شد. اما در حال حاضر، افزایش نرخ ارز و کاهش ارزش پول ملی، چالشهای تأمین هزینههای زندگی برای این اقشار را دوچندان کرده است. همچنین، در سال جاری، عدم تعیین دستمزدها متناسب با نرخ تورم و افزایش مکرر قیمتها از عوامل اصلی کاهش توان مالی کارگران به شمار میرود.
در همین رابطه؛ آیت اسدی، نماینده کارگران در شورایعالی کار مورخ 10 دی 1403، در خصوص فشار معیشتی بر کارگران گفت:
«حداقل مزد در ابتدای سال, قادر بود یکدوم سبد معیشت را تامین کند، اما اکنون بهخاطر تورم و کاهش ارزش پول این رقم به یک چهارم کاهش یافته است.»
اکومتر در این مطلب با محاسبه هزینه تأمین سبد خوراکی مطلوب ایرانیان، برآوردی از سبد معیشت خانوارهای کارگری و ذیل قانون کار ارائه خواهد کرد و قدرت خرید این اقشار را مورد بررسی قرار میدهد.
سبد خوراکی مطلوب ایرانیان
بر اساس اعلام انستیتو تغذیه ایران، سبد خوراکی مطلوب ایرانیان شامل ۱2 گروه کالایی است که هر گروه طیف متنوعی از کالاها با کیفیتهای متفاوت را در بر میگیرد. این سبد غذایی با هدف تأمین امنیت غذایی و بهبود تغذیه جامعه طراحی شده و به شرح ذیل است.
بنابراین، هزینه تأمین سبد خوراکی مطلوب ایرانیان، بر اساس گزارش «متوسط قیمت اقلام خوراکی منتخب در مناطق شهری کشور» برای ماههای فروردین و آبان سال جاری به شرح ذیل است.
لازم به توضیح است؛ هزینههای فوق برای اقلامی مانند انواع حبوبات و مغزها، انواع لبنیات و انواع میوههای متعارف بهصورت میانگین محاسبه شده است.
هزینه سبد معیشت در 8 ماه 1403 حدود 20 درصد افزایش داشته است
بر اساس محاسبات فوق، هزینه سبد خوراکی برای هر نفر در ابتدای سال حدود 2 میلون هفتصد هزار تومان در ماه برآورد میشود. این میزان در آبان ماه با افزایشی 20 درصدی به حدود 3 میلیون تومان رسید.
بنابراین، باتوجهبه سهم 24.9 درصدی هزینه خوراکیها به صورت میانگین در سبد معیشت خانوارهای شهری، کل هزینه سبد معیشت برای یک خانوار شهری در فرودین ماه 34 میلیون تومان و در آبان نزدیک به 41 میلیون تومان برآورد میشود. همچنین نسبت حداقل درآمد به سبد معیشت به شرح زیر است.
حداقل دستمزد، یکسوم سبد معیشت کارگران
همچنین بر اساس اعلام مرکز آمار ایران، عموم کارگران در دهک چهارم و پنجم درآمدی قرار دارند. در این دهکها سهم خوراکیها از هزینههای زندگی حدود 30 درصد است. بنابراین سبد معیشتی این افراد در فرودرین حدود 28 میلون و 800 هزار تومان و در آبان ماه 34 میلیون و 700 هزار تومان برآورد میشود. در نتیجه نسبت حداقل درآمد به سبد معیشت دهکهای 4 و 5 درآمدی به شرح زیر است.
شاید عجیب به نظر برسد که چرا در دهکهای 4 و 5 که در طبقات متوسط رو به پایین درآمدی قرار دارند، نسبت درآمد به معیشت بالاتر از میانگین خانوارهای شهری است که تمام دهکهای درآمدی در آن قرار دارند. در این خصوص لازم به توضیح است؛ سهم خوراکیها در سبد هزینهای خانوارهای کم درآمد پررنگتر است. این مسئله حاکی از آن است که افراد کم درآمد برای تأمین خوراکیهای مورد نیاز خود باید هزینههای سایر بخشها را کاهش دهند.
بهعنوانمثال: اقشار کمدرآمد مجبور میشوند در نقاط حاشیهای شهرها و مسکنهای غیرایمن ساکن شوند. مسئلهای که علاوه بر عدم دسترسی به مسکن مقرون صرفه، موجب عدم دسترسی به مسکن مناسب نیز میشود. این مسئله نشان میدهد، این افراد دچار فقر مسکن در ابعاد مختلفی هستند.
افزایش هزینه تأمین سبد خوراکی موردنیاز برای خانوارهای ایرانی موجب میشود؛ سرانه مصرف خوراکیهایی نظیر گوشت قرمز و لبنیات کاهش یابد؛ بنابراین این مسئله بر سبک زندگی مردم نیز اثر داشته و آنها را برای تأمین کالری و ویتامینهای کافی به سمت منابع غذایی ارزانتر هدایت کند.
بنابراین، ادعای آیت اسدی مبنی بر «قدرت خرید حداقل مزد کارگران یکچهارم شد»، درست ارزیابی میشود. زیرا بر اساس محاسبات انجام شده سبد معیشت خانوارهای ایرانی از ابتدای سال تا پایان آبانماه، افزایشی 20 درصدی را تجربه کرده است.
انتهای پیام//
