اخیراً علی بهادری جهرمی سخنگوی دولت در اظهاراتی مدعی شده، تورم در دولت سیزدهم از 60 درصد به 46 درصد رسیده است. وی می‌گوید: «شاخص تورم بانک مرکزی در پایان اسفند 1401 چهل و شش درصد بوده است آیا این بدین معناست که تورم نداریم یا تورم کم است؟ خیر، تورم بالایی هم هست؛ اما نشانگر اثر سیاست‌های اقتصادی دولت سیزدهم در کاهش تورم 60 درصدی به تورم 46 درصدی بوده است.»
واکنش‌ها در مورد این ادعا
اظهارات بهادری جهرمی با واکنش فعالان سیاسی و اقتصادی مواجه شد؛ تا جایی که عبدالناصر همتی رئیس اسبق بانک مرکزی در توییتی نوشت: مردم به‌اندازه کافی از روند شتابان تورم در جریان تأمین معیشت روزانه خود رنج می‌برند. اگر توان کنترل آن را ندارید، حداقل تورم نقطه‌به‌نقطه را ناشیانه با تورم سالانه مقایسه نکنید تا نتیجه بگیرید که تورم را به ٤٦ درصد کاهش داده‌اید! تورم فروردین میزان توفیق را نشان می‌دهد.
جدال بر سر آمار‌ها در دولت‌ها
اعلام آمار تورم از ابتدای روی کار آمدن دولت ابراهیم رئیسی، یکی از پرچالش‌ترین ارقام ارائه شده بوده است. علت این مسئله تفاوت در آمار بانک مرکزی با مرکز آمار ایران بود. علاوه بر این، اعلام آمار محرمانه بانک مرکزی از طرف مسئولین و رئیس‌جمهور در اظهارات خود و انتشار اطلاعاتی متفاوت از سوی مرکز آمار که از سوی رئیس‌جمهور مرجع اصلی اعلام آمار معرفی شده است، موجب سردرگمی مردم و کارشناسان شده بود.
بانک مرکزی از آذر سال 97 از اعلام و انتشار گزارش تورم منع شده بود و مرکز آمار تنها مرجع اعلام نرخ تورم بود. اما نهایتاً اعتراض به اعلام آمار محرمانه بانک مرکزی توسط مسئولین دولت موجب شد بانک مرکزی با به‌روزرسانی آمار و اطلاعات خود، بعد از حدود 4 سال، آمار تورم را منتشر کند.
اکومتر در این گزارش به بررسی ادعای کاهش تورم از 60 به 46 درصد، توسط سخنگوی دولت می‌پردازد؛ و روند تورمی در آمار بانک مرکزی و مرکز آمار را مورد بررسی قرار می‌دهد.
روایت مرکز آمار ایران
بر اساس اطلاعات منتشر شده توسط مرکز آمار ایران، شاخص قیمت مصرف کنند در پایان خرداد 1400 و آخرین ماهی که مرکز آمار شاخص قیمت مصرف‌کننده را منتشر کرده، به شرح زیر است.
بر اساس اطلاعات مرکز آمار ایران، نه‌تنها نرخ هیچ یک از شاخص‌های تورمی در ابتدای دولت سیزدهم، 60 درصد نبوده و بلکه روند تورم سالانه در دولت سیزدهم افزایشی بوده است. در ضمن مرکز آمار ایران با ادعای تغییر سال پایه در اندازه‌گیری نرخ تورم، از انتشار گزارش شاخص قیمت مصرف‌کننده برای ماه‌های اسفند و فروردین جلوگیری کرده است.
روایت بانک مرکزی
اما بررسی شاخص قیمت مصرف‌کننده که از اواخر سال گذشته مجدداً توسط بانک مرکزی منتشر شده است، حکایت دیگری از کارنامه اقتصادی دولت سیزدهم دارد.
بر اساس آمار‌های بانک مرکزی، ابراهیم رئیسی دولت را با تورم نقطه‌به‌نقطه 59.8 درصد تحویل گرفته است. البته تورم سالانه در آن زمان 55.2 درصد بوده، اما بر اساس اطلاعات بانک مرکزی روند تورم در دولت سیزدهم کاهشی بوده است.
مرکز آمار: تورم افزایشی/ بانک مرکزی: تورم کاهشی
دو روایت متفاوت از آمار تورم توسط بانک مرکزی و مرکز آمار ایران در حدود 2 سال فعالیت دولت سیزدهم، اعتبار اعداد و ارقام اعلام شده توسط این مراجع را زیر سؤال می‌برد. از طرفی عدم انتشار شاخص قیمت مصرف‌کننده توسط مرکز آمار در آخرین ماه سال 1401 به بهانه تغییر سال پایه، به‌قدری عجیب است که مورد قبول کارشناسان نیست.
مطابق مصوبه شورای‌عالی آمار در سال 1397، انتشار آمار تورم به عهده مرکز آمار ایران قرار گرفت؛ حال این ابهام به وجود آمده که آیا شورای‌عالی آمار مصوبه جدیدی داشته که بر اساس آن بانک مرکزی مجوز انتشار آمار تورم را پیدا کرده است یا خیر؟ این انتظار وجود دارد تا این نهاد زیر مجموعه سازمان برنامه‌وبودجه دراین‌خصوص شفاف‌سازی کند.
ادعای گمراه‌کننده سخنگوی دولت
بر اساس آنچه گفته شد، ادعای سخنگوی دولت مبنی بر کاهش تورم از 60 به 46 درصد، «گمراه‌کننده» است. زیرا بهادری جهرمی تورم 60 درصدی نقطه‌به‌نقطه در خرداد 1400 را با تورم 46.5 درصدی سالانه در اسفند 1401 مقایسه کرده است.
اما درهرصورت، آمار تورم بانک مرکزی و مرکز آمار ایران، دو روایت متفاوت از تأثیرگذاری سیاست‌های اقتصادی دولت در این حدود 2 سال، بر روند نرخ تورم داشته است.
