اخیراً علی نظری سردبیر روزنامه مستقل در توئیتی گفته است؛ «بنا بر اعلام بانک مرکزی تورم نقطهای اردیبهشت به مرز۷۰درصد رسید. با این دستفرمان دولت هیچ بعید نیست نرخ تورم در شهریورماه به۱۰۰درصد برسد! پیامد مهم تورم ۳ رقمی فاجعه فقر مطلق برای ۲۰ میلیون نفر خواهد بود!»
افزایش تورم در سال گذشته، معیشت مردم را تحت الشاع قرارداد، این مسئله با افزایش نرخ ارز و عدم ثبات قیمت دلار در ماههای پایانی سال تشدید شد. تا جایی که تورم سالانه در پایان اسفند 1401 به 46.5 درصد رسید که فاصله زیادی با قله تورمی دهه 70 ندارد.
تأخیر در انتشار گزارش شاخص قیمت مصرفکننده و جزئیات دهکهای مختلف درآمدی در مناطق شهری و روستایی توسط مرکز آمار، شایعات پنهانکردن آمار تورم به دلیل افزایش شدید این شاخص را افزایش داد. اما نهایتاً مرکز آمار ایران گزارش تکمیلی در خصوص تورم اسفند سال گذشته و فروردین سال جاری را منتشر کرد.
اکومتر در این گزارش، با بررسی روند تورم در سال گذشته و علت افزایش تورم در ابتدای سال 1401، به بررسی پیشبینی تورم 100 درصدی در شهریورماه سال جاری میپردازد.
مرکز آمار، بانک مرکزی: کاهش تورم ماهانه در فروردین 1402
بررسی اطلاعات مرکز آمار ایران حکایت از کاهش تورم ماهانه در فروردین 1402 نسبت به اسفند سال گذشته دارد. برایناساس تورم ماهانه اسفند سال گذشته 4.7 درصد و تورم ماهانه فروردین سال جاری با یک درصد کاهش 3.7 درصد به ثبت رسیده است.
بانک مرکزی ایران نیز گرچه اعداد تورم ماهانه متفاوتی از مرکز آمار منتشر کرده است، اما روند کاهش این شاخص در دادههای بانک مرکزی هم مشاهده میشود. بر اساس اعلام بانک مرکزی، تورم ماهانه اسفند 1401 برابر 6.6 درصد به ثبت رسیده است. اطلاعات این شاخص برای فروردین 1402 هنوز منتشر نشده، اما رسانهها به نقل یک منبع آگاه در بانک مرکزی تورم ماهانه فروردین را 5.2 درصد اعلام کردهاند.
حذف ارز ترجیحی متهم جهش تورم
مسئله دیگری که باید به آن توجه داشت، علت افزایش قابلتوجه تورم در سال گذشته است. خردادماه سال گذشته و بعد از حذف ارز 4200 تومانی، رکورد تورم ماهانه با ثبت عدد 12.2 درصدی شکسته شد. تورم نقطهبهنقطه نیز 52.5 به ثبت رسید.
بر اساس نمودار فوق، تورم نقطهبهنقطه بعد از جهش ناشی از حذف ارز 4200 تومانی، روندی کاهشی به خود گرفت که امری طبیعی است. همین مسئله حکایت از آن دارد که تورم نقطهبهنقطه در ماههای آینده نمیتواند با جهش روبرو باشد، زیرا اقداماتی مانند حذف ارز 4200 تومانی که اثرگذاری بالایی در افزایش نرخ تورم داشت، در برنامه دولت نیست.
علاوه بر پیشبینی برخی از کارشناسان در مورد افزایش تورم در سال جاری و ثبت رکورد تورم 3 رقمی در ماههای آینده، برخی دیگر از کارشناسان نظر متفاوتی دارند و معتقدند؛ در سال 1402، خبری از شوک تورمی نیست.
خبری از شوک تورمی در سال جاری نیست
در همین رابطه، میثم خسروی، اقتصاددان و کارشناس مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی، میگوید: امسال به 4 دلیل با شوک تورم و ابر تورم مواجه نخواهیم بود؛ اول اینکه سیاستی شبیه حذف ارز ترجیحی که سال گذشته انجام شد، انجام نمیشود؛ دوم اینکه نرخ رشد نقدینگی تا حدودی کنترل شده است؛ سوم اینکه تورم جهانی کمتر شده است و چهارم اینکه رشد نرخ دستمزد بسیار کمتر از سال گذشته است.
جمعبندی
بر اساس آنچه گفته شد، ادعای تحقق تورم 100 درصدی در شهریورماه سال جاری «غیرقابلاثبات» است. زیرا بسیاری از عوامل اثرگذار بر افزایش نرخ تورم، با شدت سال گذشته وجود ندارد و ادامه روند شاخص تورم بهاحتمال زیاد با کاهش مواجه است. اما نوسانات نرخ ارز و آشفتگی بازار مسکن باتوجهبه اثر بالایی که بر انتظار تورمی دارند، میتواند زمینه افزایش تورم را فراهم سازد.