اخیراً سید محمدرضا بنی طبا، سخنگوی انجمن صنایع لبنی در اظهاراتی، مدعی شده است، مصرف لبنیات در ایران حدود 90 کیلوگرم کمتر از سرانه مصرف جهانی آن در سال است.
سید محمدرضا بنی طبا:
«واقعیت این است که متأسفانه سرانه مصرف محصولات لبنی در خوش‌بینانه‌ترین حالت الان ۷۰ کیلوگرم است، خوش‌بینانه تازه حدود ۷۰ کیلوگرم، و این مایه تأسف است علتش هم اقتصادی، یعنی کاهش قدرت خرید مردم و هم واقعیتش این است که بخشی هم فرهنگی است. میزان مصرف سرانه لبنیات در جهان حدود ۱۶۰ کیلوگرم است، فاصله ایران با مصرف جهانی لبنیات در حال افزایش است و باتوجه‌به سال‌ها روند نزولی مصرف این مواد غذایی سلامت‌محور، اثر آن بر سلامت مردم نمود پیدا کرده است.»
اکومتر در این گزارش، به بررسی میزان مصرف و وضعیت تقاضای بازار لبنیات می‌پردازد و میانگین سرانه مصرف لبنیات در ایران و جهان را مقایسه می‌کند.
بررسی‌ها نشان می‌دهد، در طول سال‌های گذشته و به دنبال طرح‌های مختلف اقتصادی، نظیر هدف‌مندی یارانه‌ها، مردمی‌سازی یارانه‌ها و حذف ارز ترجیحی، مصرف لبنیات به‌خصوص شیر به دنبال افزایش قیمت این محصولات به‌صورت مکرر کاهش داشته است. اجرای طرح‌های اقتصادی با توقف توزیع شیر در مدارس همراه بود و همین موضوع مصرف شیر در کشور را کاهش داد.
در همین رابطه رضا باکری دبیر انجمن صنایع لبنی ایران می‌گوید:
سال گذشته با افزایش ۵۰ درصدی قیمت شیر خام از هر کیلو ۶ هزار تومان به ۱۲ هزار تومان ۸۰ درصد قیمت صنایع لبنی افزایش یافت و این امر سبب شد تا ۱۶.۳ درصد از آمار تقاضا کشور ریزش کند. امسال نیز با افزایش ۲۵ درصدی قیمت شیر از ۱۲ به ۱۵ هزار تومان پیش‌بینی می‌شود آمار تقاضا باز هم روند کاهشی داشته باشد.
بررسی آخرین گزارش سازمان خوار و بار جهانی (FAO)، نیز کاهش مصرف لبنیات در ایران را تأیید می‌کند. بر اساس این گزارش، تولید شیر و محصولات لبنی ایران در سال گذشته میلادی ۲۶۸ هزار تن کاهش داشته و به ۷.۸ میلیون تن رسیده است. واردات لبنیات ایران نیز ۳۳ هزار تن افت کرده است. در همین حال صادرات لبنیات ایران به یک میلیون و ۵۸۰ هزار تن رسیده که نسبت به سال ۲۰۲۱ میلادی رشدی ۴۲ درصدی را نشان می‌دهد. این مسئله باتوجه‌به کاهش تولید لبنیات در داخل کشور، بیانگر کاهش مصرف لبنیات در ایران است.
از طرفی اکانت توئیتری «World of Statistics»، در پستی سرانه مصرف شیر در ایران را 46 کیلو در سال اعلام کرده است.
بنابراین، بر اساس مطالب گفته شده، برآورد سرانه مصرف لبنیات بین 60 تا 70 کیلوگرم در سال برای ایرانیان دورازذهن نیست. از طرفی باتوجه‌به بررسی‌های انجام شده، سرانه مصرف لبنیات در جهان حدود 160 کیلوگرم است و اختلاف قابل‌توجهی میان ایران و جهان وجود دارد.
بر اساس آنچه گفته شد، ادعای مبنی بر «مصرف لبنیات در ایران 90 کیلوگرم کمتر از سرانه جهانی» درست ارزیابی می‌شود.
باتوجه‌به اثر بالای دلایل اقتصادی بر کاهش مصرف لبنیات در ایران، اما متهم کاهش مصرف این محصولات صرفاً افزایش قیمت آن نیست و باید به سلایق و عادات فرهنگ غذایی نیز اشاره کرد.
