محمدعلی تیموری مدیرعامل سایپا اخیراً گفته است:
مهم‌ترین نهاده تولید هر خودرو فولاد، پتروشیمی و ارز است، در سه سال اخیر قیمت فولاد ۷۰۰ درصد، پتروشیمی ۸۰۰ درصد و ارز ۱۰۰۰ درصد رشد کرده، چطور انتظار داریم قیمت خودرو ثابت بماند؟
در سه سال گذشته قیمت‌ها متأثر از عوامل داخلی و بین‌المللی افزایش فراوانی داشته است؛ همین امر موجب افزایش قیمت محصولات نهایی در کشور شده است. جهش قیمت خودرو از حدود سال 1397 تا کنون، خودرو را از یک کالای مصرفی به کالایی سرمایه‌ای تبدیل کرده است.
همین امر قیمت‌گذاری خودرو در کشور را به چالشی میان خودروسازان به‌عنوان طرف‌دار افزایش قیمت و مصرف‌کنندگان به‌عنوان طرف‌دار ثبات قیمت، تبدیل کرده است. خودروسازان با استناد به تورم داخلی و افزایش قیمت جهانی قطعات موردنیاز برای تولید خودرو، متقاضی افزایش قیمت محصولات خود و مخالف قیمت‌گذاری دستوری هستند.
از طرفی مصرف‌کنندگان، با استناد به کیفیت پایین محصولات و عدم تناسب قیمت تمام شده باکیفیت و امکانات خودروهای ایرانی، به هرگونه افزایش قیمت واکنش نشان داده و خواستار کاهش و یا حداقل ثبات قیمت خودرو هستند.
حال با این تفاسیر، اکومتر در این گزارش به صحت‌سنجی اظهارات مدیرعامل سایپا در مورد افزایش قیمت نهادههای تولید خودرو، می‌پردازد.
دلار از دی 1398 تا دی 1401
بررسی روند افزایش قیمت دلار در کشور نشان می‌دهد، این ارز در ماه‌های گذشته روندی افزایشی داشته و در بازار آزاد تا حدود 42000 تومان افزایش داشته است.
اما در مورد ادعای مدیرعامل سایپا باید گفت، بر اساس جدول فوق نرخ دلار از دی‌ماه 1398 تا دی‌ماه سال جاری تنها 211 درصد افزایش داشته است؛ بنابراین ادعای افزایش 1000 درصدی قیمت دلار درست نیست.
افزایش قیمت فولاد در سال‌های گذشته
بررسی بازار فلزات در ایران و خارج کشور نشان می‌دهد، قیمت ورق فولادی که در ساخت قطعات و بدنه خودرو مورداستفاده قرار می‌گیرد، با افزایش رو‌به‌رو بوده است.
بر اساس جدول بالا، قیمت فولاد در 3 سال گذشته تقریباً 3.5 برابر شده و خبری از افزایش 700 درصدی که مدیرعامل سایپا ادعا می‌کند، نیست.
در مورد افزایش نهادههای پتروشیمی، به دلیل تعداد بالای این محصولات، امکان صحت‌سنجی تا حدودی ناممکن است. اما به نظر نمی‌رسد این محصولات نیز افزایشی 800 درصدی را تجربه کرده باشند. زیرا بر اساس گزارش شاخص قیمت تولید‌کننده مرکز آمار ایران، این شاخص برای بخش صنعت از سال 1397 با افزایش رو‌به‌رو بوده و در سال 1400 به عدد 605 درصد رسیده است.
تورم 40.1 درصدی بخش صنعت در تابستان امسال
همچنین بررسی گزارش مرکز آمار ایران در مورد شاخص قیمت تولید‌کننده برای تابستان 1401 نشان می‌دهد، این شاخص در بخش صنعت در بازه سالانه با تورم 40.4 درصدی مواجه بوده است.
ادعای نادرست مدیرعامل سایپا
بر اساس آنچه گفته شد، ادعای محمدعلی تیموری مدیرعامل سایپا، در مورد افزایش 700 درصدی فولاد،1000 درصدی دلار و 800 درصدی پتروشیمی نادرست است. زیرا علی‌رغم افزایش جهانی قیمت‌ها، این موارد در ایران حداکثر 3 برابر شده‌اند.
بسیاری از کارشناسان معتقدند؛ کلید حل مشکلات خودروسازان ایرانی، اصلاح ساختار مالکیت و شبکه سهام‌داران ایران‌خودرو و سایپا است. تا زمانی که این شرکت‌ها تحت نفوذ مدیران دولتی هدایت شوند، هرچقدر محصولات ایران‌خودرو و سایپا افزایش قیمت داشته باشند، از ضرر دادن آن‌ها جلوگیری نخواهد کرد.
ناگفته نماند، اکومتر در گزارشی با عنوان «رد پای دولت در زیان انباشته خودروسازان»، ابعاد ضرر و زیان ایران‌خودرو از محل قیمت‌گذاری دستوری را مورد بررسی قرار داده بود.
