قرارداد فوتبالیست‌ها بیشتر از شش فدراسیون پرهزینه کشور

در روزهای اخیر، اظهارنظری از سید احسان قاضی‌زاده‌هاشمی، عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس، درباره‌ی وضعیت مالی فوتبال ایران بازتاب گسترده‌ای داشته است. او گفته بود:
«قرارداد یک بازیکن فوتبال از شش فدراسیون پرهزینه کشور بیشتر است.»

این جمله در رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی با واکنش‌های زیادی همراه شد و بسیاری آن را نشانه‌ای از نابرابری شدید در تخصیص منابع ورزشی دانستند.
اما آیا این ادعا با داده‌های رسمی مطابقت دارد؟

 بودجه فدراسیون‌های ورزشی در سال ۱۴۰۴

طبق پیوست جدول ۱۲–ب قانون بودجه، مجموع بودجه ۵۲ فدراسیون ورزشی کشور ۷۵۰ میلیارد تومان تعیین شده است.
علاوه بر این، از محل ردیف‌های متفرقه نیز ۶۳۵ میلیارد تومان به برخی فدراسیون‌ها اختصاص یافته که در مجموع رقم بودجه فدراسیون‌های ورزشی را به حدود ۱٬۳۷۵ میلیارد تومان می‌رساند.

در میان آن‌ها، شش فدراسیون به‌عنوان پرهزینه‌ترین مجموعه‌ها شناخته می‌شوند:

جمع بودجه‌ی این شش فدراسیون حدود ۶۶۰ میلیارد تومان است.
همچنین بر اساس قانون بودجه، وزارت ورزش و جوانان موظف است ۳۹۰ میلیارد تومان دیگر به فدراسیون کشتی پرداخت کند.

 هزینه باشگاه‌های لیگ برتر فوتبال

بر اساس اعلام محمدرضا کشوری‌فرد، دبیرکل سازمان لیگ، سقف بودجه باشگاه‌های لیگ برتر برای فصل جدید بین ۴۶۴ تا ۷۲۰ میلیارد تومان تعیین شده است.
برای نمونه:

• تراکتور: ۷۲۰ میلیارد تومان

• سپاهان: ۶۲۰ میلیارد تومان

• استقلال: ۶۱۰ میلیارد تومان

• پرسپولیس: ۵۱۰ میلیارد تومان

این ارقام نشان می‌دهد سقف کل هزینه‌های یک تیم لیگ برتری، نه یک بازیکن، در محدوده‌ی بودجه‌ی شش فدراسیون پرهزینه کشور قرار می‌گیرد.

 قراردادهای غیرشفاف و مبالغ سنگین

گزارش‌های غیررسمی از بازار نقل‌وانتقالات فوتبال ایران حاکی از آن است که مبالغ قرارداد برخی بازیکنان بسیار بالا بوده است.
برای مثال:

• اوستون اورونوف: ۲.۲ میلیون دلار (دوساله)

• منیر الحدادی: بیش از ۲ میلیون دلار

• موسی جنپو: ۲ میلیون دلار

• پیام نیازمند: حدود ۱۴۵ میلیارد تومان (دوساله)

• عارف آقاسی: ۹۰ تا ۱۰۰ میلیارد تومان

• مرتضی پورعلی‌گنجی: بیش از ۱۰۰ میلیارد تومان (دوساله)

• سید حسین حسینی: سالی ۱۱۰ میلیارد تومان

• محمد دانشگر: بیش از ۱۰۰ میلیارد تومان

هرچند این ارقام بالاست، اما حتی پرهزینه‌ترین قراردادهای فوتبالی نیز از مجموع بودجه‌ی شش فدراسیون پرهزینه کشور کمتر است.

 تحلیل و نتیجه

با در نظر گرفتن داده‌های رسمی، بودجه‌ی شش فدراسیون پرهزینه کشور حدود ۶۶۰ میلیارد تومان است، در حالی که قرارداد گران‌ترین بازیکنان فوتبال در محدوده‌ی ۱۰۰ تا ۱۵۰ میلیارد تومان قرار دارد.
بنابراین، ادعای مطرح‌شده مبنی بر اینکه «قرارداد یک بازیکن فوتبال از شش فدراسیون پرهزینه کشور بیشتر است»، نادرست است.

در عین حال، واقعیت غیرقابل انکار این است که سطح هزینه‌های فوتبال ایران با نتایج فنی تیم ملی و باشگاه‌ها تناسبی ندارد و نبود شفافیت در قراردادها به یکی از چالش‌های جدی مدیریت ورزشی کشور تبدیل شده است.

 جمع‌بندی

بررسی اکو‌متر نشان می‌دهد:
ادعای مطرح‌شده درباره برتری مبلغ قرارداد یک بازیکن نسبت به بودجه شش فدراسیون پرهزینه کشور، با داده‌های بودجه‌ای مطابقت ندارد و نادرست است.
با این حال، سطح بالای هزینه‌ها در فوتبال ایران، همراه با ضعف شفافیت مالی و عملکرد نامطلوب ورزشی، همچنان یکی از محورهای اصلی انتقاد به مدیریت ورزش کشور است.