در روزهای اخیر، خبرگزاری تسنیم در گزارشی با تیتر «تجارت ۸میلیارد دلاری ایران به‌کمک رمزارزها با وجود تحریم‌های آمریکا» با استناد به گزارش «رویترز»، مدعی شد: «بزرگترین صرافی ارز دیجیتال در دنیا، 8 میلیارد دلار تجارت ارز مجازی ایران را از 2018 علی‌رغم تحریم‌های آمریکا پردازش کرده است.»
انتشار این خبر باعث شد این گمانه شکل گیرد که در 4 سال اخیر حدود 8 میلیارد دلار از تجارت خارجی سالانه 100 میلیارد دلاری ایران، از طریق رمزارزها انجام می‌شود و با این شیوه ایران در حال دور زدن تحریم‌های آمریکا است؛ اما آیا این موضوع صحت دارد؟
گزارش رویترز
در گزارش رویترز به یکی از صرافی‌های متمرکز ایرانی به نام نوبیتکس اشاره شده که با صرافی بایننس ارتباط دارد. به همین دلیل نوبیتکس، در اطلاعیه‌ای ارتباط خود با بایننس در راستای دور زدن تحریم‌ها را رد می‌کند و از طرفی داده‌های استفاده شده از گزارش رویترز را زیر سؤال می‌برد.
اما قبل از بررسی این خبر، اکومتر بعضی از اصلاحات به کار رفته در این گزارش را توضیح می‌دهد.
- صرافی بایننس: بزرگترین صرافی متمرکز رمز ارز‌ها در جهان
- نوبیتکس: بزرگترین صرافی متمرکز رمز ارز‌ها در ایران
- چین آنالسیس: یکی از مؤسسات تحقیقاتی در حوزه بلاک‌چین
- صرافی متمرکز: معامله رمزارز با پول ملی هر کشور
- صرافی غیرمتمرکز: معامله رمزارز با رمز ارز دیگر
در سال‌های اخیر به دنبال تحریم‌های آمریکا، فعالیت کاربران ایرانی در صرافی‌های بین‌المللی، به شدت محدود و دارایی‌های برخی مسدود شد. در این شرایط نوبیتکس برای ورود ایرانیان به دنیای رمزارزها وارد عمل تا شرایط خرید و فروش رمزارز را برای ایرانیان فراهم کند.
پاسخ نوبیتکس
نوبیتکس در اطلاعیه خود با استناد به این موارد گزارش رویترز را رد می‌کند؛
- تراکنش مالی ۸ میلیارد دلاری ایرانیان مجموع تراکنش‌های انجام شده توسط کاربران ایرانی با بایننس از سال ۲۰۱۸ را نشان می‌دهد. نه انتقال به صورت یکسویه از نوبیتکس به بایننس.
- غالبا کاربران مقدار مشخص دارایی را بارها بین پلتفرم داخلی و خارجی و کیف پول به منظور «ترید» جابه‌جا می‌کنند. اما در گزارش رویترز جمع تمام این تراکنش‌ها بدون اشاره به اینکه این مبالغ بارها در گردش بوده، به‌عنوان حجم معاملات، معرفی شده است.
- در گزارش رویترز انجام تراکنش‌های رمزارزی در راستای اقداماتی مثل دور زدن تحریم‌ها یا خروج ارز تفسیر شده که تلقی درستی نیست. زیرا بسترهایی همچون بایننس که قوانین سختگیرانه‌ای برای شناسایی کاربران دارند، هرگز نمی‌توانند مقصد مناسبی برای دور زدن تحریم‌ها باشد.
- رویترز در گزارش خود به آمار‌های مؤسسه «چِین آنالسیس» اشاره کرده است. گزارش‌های این موسسه با دید تجاری و بازاریابی، با هدف همکاری با دولت‌ها و سازمان‌های اقتصادی تهیه می‌شود.
- «چِین آنالسیس» در گزارش‌های قبلی خود به عمد یا سهو، اقدام به تحریف اعداد و ارقام کرده است که یک نمونه از تناقض‌های آماری گزارش‌های این شرکت، بخشی از اطلاعات گزارش سال ۲۰۲۱ Chainalysis است که در آن آماری از سهم روزانه انتقال بیت کوین از استخرهای ماینینگ به تمامی بسترهای ایرانی (به طور میانگین روزانه ۳۴۳ هزار دلار) ارائه شده است. حال آن که عملا به رقمی در حدود ۱۲۵ میلیون دلار سالیانه برای تمامی بسترهای ایرانی خواهیم رسید. این داده حتی در همین سطح محدود با داده دیگر گزارش همین سال، یعنی اعلام سهم ۱۹۵ میلیون دلاری نوبیتکس در انتقال بیت کوین به بایننس، تناقض جدی دارد.
نوبیتکس در پایان اطلاعیه خود می‌گوید:
- در پایان تاکید می‌کنیم مادامی که کاربران ایرانی، فعالیت خود را در بسترهای داخلی انجام دهند، هیچ گونه خطری متوجه دارایی‌های رمزارزی آن‌ها با ماهیت غیرقابل تحریم، نخواهد شد.
بر اساس آنچه گفته شد تیتر خبرگزاری تسنیم گمراه‌کننده است.در حال حاضر قانوناً تنها از طریق رمزارزهای استخراج شده در داخل کشور امکان واردات قانونی وجود دارد که این امر تاکنون به صورت کامل محقق نشده است. البته رئیس سازمان توسعه تجارت در مردادماه امسال از انجام نخستین ثبت سفارش رسمی واردات با رمزارز به ارزشی معادل ۱۰ میلیون دلار خبر داد.
