اوایل شهریورماه، محمد لاهوتی، رئیس کنفدراسیون صارات ایران با انتشار یادداشتی در خبرگزاری ایرنا مدعی شد که تجارت خارجی ایران در چهار ماه نخست سال 1401 نسبت به سال گذشته رشد داشته است.
لاهوتی در بخشی از یادداشت خود نوشته است: در چهار ماهه ابتدایی سال 1401، در مجموع تجارت خارجی ایران با 15 کشور همسایه، 18 درصد رشد داشته که 20 درصد در بخش صادرات و 15 درصد در بخش واردات رشد را شاهد هستیم.
جمشید نفری رئیس کمیسیون صادرات اتاق ایران، درباره تجارت ایران می‌گوید:
دولت سیزدهم در بخش تجارت موفق عمل کرده است اما رشد 22 درصدی صادرات در 4 ماهه نخست امسال نسبت به مدت مشابه سال قبل با توجه به امکانات کشور مطلوب نیست .بعد از سال 1397 و اعمال تحریم‌ها و محدودیت‌ها، دولتمردان چه در دولت گذشته و چه در دولت فعلی به این جمع‌بندی رسیدند که کشورمان از ظرفیت‌های فوق‌العاده‌ای در رابطه با صادرات غیرنفتی برخوردار است که متاسفانه از بسیاری از فرصت‌ها طی 43 سال گذشته استفاده نشده است.
آیا تجارت خارجی ایران با همسایگان نسبت به سال گذشته رشد داشته است؟
براساس آمار رسمی منتشر شده از سوی گمرک شاهد روند مثبتی در تجارت خارجی کشور هستیم به طوری که سخنگوی گمرک از تجارت غیرنفتی ۲۷ میلیون تنی ایران با ۱۵ کشور همسایه به ارزش ۱۶.۹ میلیارد دلار، در چهار ماهه نخست امسال خبر داده است؛ سهم صادرات کالای ایرانی در تجارت با همسایگان ۲۰ میلیون و ۷۱۱ هزار تن کالا به ارزش هشت میلیارد و ۸۷۱ میلیون هزار دلار بوده که رشد ۲۲ درصدی را داشته است.
به گفته سیدروح الله لطیفی، سخنگوی گمرک، تجارت خارجی غیرنفتی کشور در چهارمین ماه سال در تیرماه امسال، 10میلیون و 997 هزار تن کالا به ارزش هشت میلیارد و 947 میلیون دلار بین ایران و سایر کشورها تبادل شده است که با وجود کاهش هشت درصدی در وزن، از لحاظ ارزش 19 درصد افزایش داشته است.
به گفته سخنگوی گمرک، تجارت غیرنفتی فصل بهار با همسایگان، ۵۹ درصد وزن و ۴۹ درصد ارزش کل کالاهای تجاری ایران (واردات و صادرات) را به خود اختصاص داده است و از کل صادرات ۲۷ میلیون و ۶۶۴ هزار تنی ایران در فصل بهار، به ارزش ۱۳ میلیارد و ۶۹ میلیون دلار، ۱۶ میلیون و ۵۰ هزار تن کالا به ارزش ۶ میلیارد و ۷۳۶ میلیون و ۶۲۷ هزار و ۳۰۳ دلار به کشورهای همسایه صادر شده که ۶۰ درصد وزن و ۵۱ درصد ارزش کل صادرات ایران سهم همسایگان بوده که نسبت به مدت مشابه با کاهش ۱۰ درصدی در وزن و رشد ۲۰ درصدی در ارزش همراه بوده است.
همچنین در خصوص میزان واردات از ۱۵ کشور همسایه در فصل بهار امسال هشت میلیون و ۱۵۴ هزار تن کالا به ارزش ۱۲ میلیارد و ۴۶۴ میلیون دلار کل کالاهای وارد شده به کشور بوده که بیش از چهار میلیون و ۴۳۳ هزار تن کالا به ارزش پنج میلیارد و ۶۲۷ میلیون و ۲۳۴ هزار و ۷۷۸ دلار آن از ۱۵ کشور همسایه بوده که ۵۴ درصد وزن و ۴۵ درصد کل واردات کشور را به خود اختصاص داده است؛ واردات فصل بهار کشور از همسایگان، با رشد بیش از یک درصدی در وزن و ۱۵درصدی در ارزش همراه بوده است.
۱۰ قلم کالای نخست صادراتی و وارداتی به کشور چه بوده است؟
براساس گزارش‌های انجام شده، پروپان مایع، متانول، گاز طبیعی مایع شده، اوره، بوتان مایع، پلی اتیلن، قیر نفت، روغن‌های سبک نفتی، شمش آهن و فولاد و فرآورده‌های سبک دارای بیش از ۷۰ درصد نفت یا روغن‌های معدنی قیری، ۱۰ قلم کالای نخست صادراتی ایران از ابتدای فروردین تا پایان تیرماه بودند.
همچنین ۱۰ قلم اول کالاهای وارده به کشور در چهار ماه اخیر گندم معمولی، برنج سفید، گوشی تلفن همراه، ذرت دامی، دانه سویا، روغن آفتابگردان، شکر خام، کنجاله سویا، تراکتورهای جاده‌ای و کک‌های زغال سنگ، بوده است.
نتیجه‌گیری
به عبارتی واردات و صادرات به لحاظ ارزش افزایش یافته است، اما به لحاظ حجم شاهد کاهش بوده‌ایم.
عکس جزئیات تجارت خارجی در 4 ماه نخست سال
به عبارت دیگر، ایران در سال جاری نسبت به مدت مشابه در سال 1400، کمتر صادرات و واردات کالا داشته است، اما به دلیل افزایش قیمت جهانی این کالاها، گفته می‌شود که روند تجارت خارجی کشور در 4 ماه ابتدایی سال رو به رشد است.
بنابراین می‌توان گفت که بخشی از ادعای محمد لاهوتی، گمراه کننده است؛ چرا که افزایش ارزش صادرات در 4 ماهه نخست سال 1401 نسبت به مدت مشابه، ناشی از تورم جهانی و افزایش قیمت‌ها بوده و به نوعی کاهش وزنی تجارت خارجی نسبت به سال گذشته از مخاطب پنهان شده است.
