هر ساله با نزدیک شدن به مراسم اربعین حسینی، شاهد قیمتهای عجیب بلیت هواپیما و اتوبوس، هستیم. در همین ارتباط، روزنامه جوان 25مردادماه در گزارشی تحت عنوان «گران شدن مسلمانی و عبادت و زیارت!» نوشت:
قطعا عجیب است ولی امروز صبح پروازی از تهران به سمت نجف انجام خواهد شد که قیمت هر بلیت آن چیزی نزدیک به 58 میلیون تومان است، چرا ایرانیها باید برای سفر به عتبات قیمتهای نجومی پرداخت کنند؟
این خبر به سرعت توسط سایر رسانهها با تیتر «بلیت 58میلیونی پرواز تهران-نجف» مورد تأکید و بازنشر قرار گرفت. اما آیا این خبر صحت دارد؟
قیمت بلیت یک پرواز چگونه تعیین میشود؟
هزینه بلیت هواپیما با توجه به عوامل مختلفی از جمله «فاصله مبدا و مقصد»، «تقاضا و رقابت در خرید»، «روزهای پیک»، «خدمات و عوارض فرودگاهی»، «پر بودن صندلی»، «پرواز مستقیم یا غیر مستقیم»، «ساعت پرواز»، «بلیت سیستمی یا چارتاری» و … تعیین میشود.
علاوه بر این، هزینه پرواز شرکتهای هوایی خارجی بالاتر از نرخ شرکتهای داخلی بوده است؛ به گونهای که هزینه بلیت شرکت هواپیمایی امارات دهها برابر حداقل هزینه بلیت شرکتهای داخلی است.
با توجه به اینکه پروازهای داخلی کاملا تحت نظر سازمان هواپیمایی و وزارت راه و شهرسازی هستند، هزینه بلیت این شرکتها برای پروازهای تهران-نجف، حدود 5 میلیون تومان است، با این وجود هزینه بلیت دهها میلیونی جهت پرواز به نجف به هواپیمایی کلاس A جهانی مربوط بوده که این پروازها عموماً دارای چندین مقصد هستند؛ به عنوان نمونه، این پروازها در ابتدا به سمت امارات یا قطر رفته و در ادامه به سمت نجف حرکت میکنند؛ به بیان دقیقتر، مقصد اول این پروازها نجف نبوده و گاه شاهد این هستیم که پس از سه مقصد و توقفهای طولانی، در نهایت به سمت نجف حرکت میکنند.
Fly Emirayes، Qatar Airways، Turkish Airlines و … نمونهای از این شرکتهای هواپیمایی بوده که در کلاسهای برتر جهانی قرار دارند و مسافران در آن به دبی، استانبول و دوحه رفته و در ادامه با معطلی چندین ساعته راهی نجف میشوند.
بررسیها نشان میدهد پروازی که در گزارش روزنامه جوان نیز به آن اشاره شده (بلیت 58میلیونی) از جمله پروازهای شرکتهای خارجی بوده است که پیش از نجف در چندین مقصد دیگر توقف داشته است. بررسیها نشان میدهد اگر قیمت اینگونه پروازها را مبنای قضاوت قرار دهیم، ممکن است طبق جدول زیر، هزینه سفر هوایی به نجف حتی تا 120 میلیون تومان (پرواز امارات فرست کلاس) نیز تخمین زده شود که البته این تخمین هزینه چندان منطقی به نظر نمیرسد و به نوعی مغالطهآمیز است.
امکان نظارت بر شرکتهای خارجی را نداریم
میراکبر رضوی، سخنگوی سازمان هواپیمایی کشور نیز فروش بلیت ۵۸ میلیون تومانی از طرف شركتهای ایرانی را تكذیب كرد و گفت:
ما امكان نظارت بر قیمت شركتهای هواپیمایی خارجی را نداریم اما در جلسه ستاد سفرهای اربعین روی چند موضوع تأكید كردیم؛ از جمله اینكه فروش چارتری بلیت اربعین ممنوع است و فروش بلیت هم فقط از طریق سایت شركتهای هواپیمایی امكانپذیر است.
نتیجهگیری
با وجود اینکه روزنامه جوان در ادامه گزارش خود به بلیتهای ارزانقیمت نیز اشاره داشته اما آنچه مشخص است، استفاده از تیتر «بلیت 58 میلیونی تومانی پرواز تهران_نجف» و ضریب دادن به آن توسط سایر رسانهها گمراهکننده است؛ چراکه کمتر زائری متقاضی خرید پروازهای بینالمللی و چندمسیره به مقصد نجف است و بلیتهای به مراتب ارزانتر در بازه زمانی یاد شده، وجود داشته است.
فارغ از این، قیمت پروازهای شرکتهای داخلی به نجف در حدود 5 میلیون تومان بوده است و در تمامی جهان نیز هزینه بلیت برای پروازهای چند مسیره بالاتر از پرواز تک مسیره است.
