فرشاد مؤمنی، کارشناس اقتصادی، در تاریخ ۲۹ خرداد اظهار کرده است:
«از ۱۳۶۸ تا ۱۳۹۸ بدهی دولت از حدود ۱۰۰۰ هزار میلیارد تومان عبور کرده است. این در حالی بود که با شعار کاهش کسری مالی سرکار آمدند.»
اکومتر در این گزارش با استناد به منابع رسمی و دادههای پژوهشی، به بررسی صحت این ادعا پرداخته است.
بررسی آمار رسمی و تحلیلی
۱. روند تاریخی بدهی دولت
از ابتدای دهه ۱۳۵۰، اقتصاد ایران همواره با تورم مزمن، رشد هزینههای عمومی و تداوم کسری بودجه مواجه بوده است. در نتیجه، بدهی دولت به یکی از مؤلفههای پایدار در ساختار مالی کشور تبدیل شده است.
۲. گزارش رسمی مرکز پژوهشهای مجلس
طبق گزارش مرکز پژوهشهای مجلس با عنوان «بررسی عملکرد قانون بودجه و عملکرد مالی دولت در سال ۱۳۹۸»، مجموع بدهیهای دولت و شرکتهای دولتی در پایان سال ۱۳۹۸ ۱۱۶۸ هزار میلیارد تومان برآورد شده است.
۳. برآورد وضعیت در ابتدای دوره (۱۳۶۸)
آمار رسمی از بدهی دولت در سال ۱۳۶۸ موجود نیست، اما بر اساس دادههای غیررسمی، کسری بودجه دولت در آن سال حدود ۳.۱۱ میلیارد ریال برآورد شده است. این ارقام نشان میدهد در بازهی ۳۰ ساله تا سال ۱۳۹۸، بدهی دولت رشدی چند صدبرابری داشته است.
۴. تغییر ساختار مالی دولتها
بخش قابلتوجهی از افزایش بدهی دولت در این بازه زمانی ناشی از رشد هزینههای جاری، وابستگی به درآمدهای نفتی، انتشار اوراق بدهی و افزایش تعهدات شرکتهای دولتی بوده است.
جمعبندی
با توجه به دادههای رسمی مرکز پژوهشهای مجلس و روند تاریخی افزایش بدهی دولت طی سه دهه گذشته، ادعای
«بدهی دولت طی ۳۰ سال بیش از ۱۰۰۰ هزار میلیارد تومان شد» دارای پشتوانهی آماری بوده و درست ارزیابی میشود.
پایان/