به گزارش اکومتر، روزنامه شهروند در 17 فروردین 1404 در گزارشی مدعی شد: ایران «۹ برابر بیشتر از همسایگانش» تلفات جاده‌ای دارد، با استناد به داده‌های وبگاه worldlifeexpectancy.com و نرخ مرگ‌ومیر جاده‌ای به‌ازای هر ۱۰۰,۰۰۰ نفر، این گزارش باهدف بررسی صحت این ادعا تهیه شده است.
۱. داده‌های مورد بررسی
نرخ مرگ‌ومیر جاده‌ای (در هر ۱۰۰,۰۰۰ نفر جمعیت) به شرح زیر است:
| کشور | نرخ مرگ‌ومیر جاده‌ای |
| ایران | ۲۲.۱۵ |
| ترکیه | ۶.۵۲ |
| عراق | ۳۴.۴۱ |
| پاکستان | ۱۵.۱۸ |
| ارمنستان | ۱۷.۴۷ |
| عربستان سعودی | ۳۶.۱۳ |
| ترکمنستان | ۱۵.۳۷ |
توجه: بررسی صرفاً بر اساس کشورهای موجود انجام شده است.
۲. مقایسه ایران با ترکیه
باتوجه‌به اینکه روزنامه شهروند ایران را با ترکیه مقایسه کرده، ابتدا این مقایسه را بررسی می‌کنیم:
- ایران: ۲۲.۱۵
- ترکیه: ۶.۵۲
- نسبت: ۲۲.۱۵ ÷ ۶.۵۲ ≈ ۳.۴ برابر
نتیجه: ایران حدود ۳.۴ برابر بیشتر از ترکیه تلفات دارد، نه ۹ برابر؛ بنابراین، ادعای مطرح‌شده بزرگ‌نمایی شده یا از نظر محاسباتی نادرست محاسباتی دارد.
۳ . مقایسه تلفات ایران با میانگین همسایگان
برای بررسی دقیق‌تر، میانگین نرخ تلفات شش کشور مدنظر (به جز ایران) محاسبه می‌شود:
- مجموع: ۶.۵۲ + ۳۴.۴۱ + ۱۵.۱۸ + ۱۷.۴۷ + ۳۶.۱۳ + ۱۵.۳۷ = ۱۲۸.۰۸
- میانگین: ۱۲۸.۰۸ ÷ ۶ ≈ ۲۱.۳۵
- نسبت ایران به میانگین همسایگان: ۲۲.۱۵ ÷ ۲۱.۳۵ ≈ ۱.۰۴ برابر
نتیجه: ایران فقط ۱.۰۴ برابر میانگین همسایگانش تلفات دارد. این عدد فاصله بسیار زیادی با ادعای ۹ برابر دارد.
اگر عربستان (که از طریق خلیج‌فارس ارتباط دارد) را حذف کنیم:
- مجموع: ۶.۵۲ + ۳۴.۴۱ + ۱۵.۱۸ + ۱۷.۴۷ + ۱۵.۳۷ = ۸۸.۹۵
- میانگین: ۸۸.۹۵ ÷ ۵ ≈ ۱۷.۷۹
- نسبت: ۲۲.۱۵ ÷ ۱۷.۷۹ ≈ ۱.۲۴ برابر
نتیجه: همچنان اختلاف قابل‌توجهی با ادعای ۹ برابر وجود دارد.
۴. مقایسه تک‌به‌تک تلفات ایران با هر کشور
| کشور | نسبت با ایران | نتیجه |
| ترکیه | ۳.۴ برابر | ایران بیشتر |
| عراق | ۰.۶۴ برابر | ایران کمتر |
| پاکستان | ۱.۴۶ برابر | ایران بیشتر |
| ارمنستان | ۱.۲۷ برابر | ایران بیشتر |
| عربستان سعودی | ۰.۶۱ برابر | ایران کمتر |
| ترکمنستان | ۱.۴۴ برابر | ایران بیشتر |
بنابراین، ایران تنها نسبت به ۴ کشور تلفات بیشتری دارد، آن هم با اختلاف‌هایی بین ۱.۲۷ تا ۳.۴ برابر. با هیچ‌کدام از کشورها اختلاف ۹ برابری ندارد.
۵. جمع‌بندی و نتیجه‌گیری
- ادعای روزنامه شهروند مبنی بر «۹ برابر بیشتر بودن تلفات جاده‌ای ایران نسبت به همسایگان» فاقد دقت آماری است.
- در بهترین حالت (مقایسه با ترکیه) اختلاف حدود ۳.۴ برابر است، نه ۹ برابر.
- در مقایسه با میانگین کشورهای همسایه، ایران تنها ۱.۰۴ برابر بیشتر تلفات دارد.
- نتیجه‌گیری نهایی: ادعای مطرح‌شده نادرست و اغراق‌آمیز است و بر پایه محاسبات نادرست یا مقایسه‌ای محدود و نادقیق شکل‌گرفته است.
